Azərbaycanda fəaliyyət göstərən bir sıra qeyri-hökumət təşkilatları ilə bağlı cinayət işi başlanıb. Belə ki, bu sahədə bəzi qanun pozuntuları faktları aşkarlanıb, müəyyən təşkilatların rəhbərləri həbs edilib. Onlar xaricdən qeyri-şəffaf şəkildə qrant almaqda təqsirləndirilirlər. Digər tərəfdən, ölkədə iki ilə yaxındır, xarici maliyyə axını, bir sıra Qərb ölkələrinə bağlı şəbəkələr barədə tədbirlər davam edir.

Burda əsas məqsəd qeyri-leqal yollarla ölkəyə maliyyə cəlb etməyin qarşısını almaqdır. Azərbaycan dövləti 2014-cü ildən başlayaraq xarici donorların ölkəyə bu və ya digər yollarla maliyyə yönəltməsinə qarşı sərt mübarizə aparır. 11 ildir davam edən sistemli siyasətə baxmayaraq, bunun qarşını tam almaq mümkün olmur.

Bu proses nə ilə nəticələnə bilər? QHT-lərlə bağlı son tədbirlər pik nöqtə hesab olunurmu? Yoxsa hələ həbslər, araşdırmalar davam edəcək?

Globalinfo.az-a danışan hüquqşünas Əliməmməd Nuriyev deyib ki, xarici maliyyə axınları bəzən dövlətin daxili işlərinə müdaxilə üçün istifadə olunur:

“Ayrı-ayrı cinayət işlərinin istintaqı zamanı məsələnin məhz bu xarakterli olduğu aşkar olunub. Xüsusilə müxtəlif dövlətlərdə yumşaq güc vasitəsilə ictimai rəyə təsir etmək, siyasi prosesləri istiqamətləndirmək üçün QHT-lərdən istifadə edildiyi məlumdur. Azərbaycan isə bunları nəzərə alaraq, xarici qrantların şəffaf idarə olunmasını tələb edir. Bəzi qeyri-hökumət təşkilatlarının xarici qurumlarla əlaqələrinin araşdırılması, fəaliyyətinin nəzarətə alınması dövlətin informasiya təhlükəsizliyi və sabitliyinin qorunması üçün atdığı addımlardır. Əsas məqsəd Azərbaycanın daxili siyasi və ictimai proseslərinə qanunsuz müdaxilələri önləmək, vətəndaşların kənar güclər tərəfindən idarə olunmasına, onların təsir şəbəkəsinə çevrilməsinə imkan verməməkdir. 2 il ərzində ölkədə aparılan tədbirlər uzunmüddətli strategiyanın tərkib hissəsi kimi qiymətləndirilməlidir”.

Hüquqşünas bildirib ki, QHT-lərlə bağlı istintaqın pik səviyyədə olub-olmaması dövlətin təhlükəsizlik siyasətinin gələcək inkişafından asılı olacaq:

“Xarici qrantlarla bağlı qeyri-şəffaf fəaliyyət onların siyasi alətə çevrilmələrinə imkan yaradır. Bu tədbirlər ümumi təhlükəsizliyi gücləndirən addımlar kimi də dəyərləndirilə bilər. Digər tərəfdən QHT-lər yalnız sosial layihələrlə məşğul olmur, həm də ictimai rəyə təsir etməyə çalışırlar. Xarici qrantlar üzərində nəzarətin gücləndirilməsi yerli və dövlət tərəfindən dəstəklənən QHT-lərin formalaşmasına imkan yaradır. Ümumilikdə prosesin son həddə çatdığını demək çətindir. Çünki Azərbaycanın bu istiqamətdə siyasəti xarici təsirlərin və təzahürlərin miqyasına görə davamlı şəkildə tənzimlənə bilər”.

Ə.Nuriyevin sözlərinə görə, tədbirlərin beynəlxalq arenada müəyyən çətinliklər yaratması mümkündür:

“Bəzi beynəlxalq təşkilatlar, Qərb ölkələri təzyiqlərə cəhd edirlər. Amma Azərbaycan suverenlik məsələsini heç kimlə bölüşmək fikrində deyil. Bu, bizim qırmızı xəttimizdir. Müstəqil siyasətimizə yönələn təhdidlər dövlət tərəfindən dəf edilir. Azərbaycan milli təhlükəsizlik konsepsiyasına əsasən, xarici maliyyələşmə axınlarının ciddi nəzarətdə saxlanması və qeyri-şəffaf fəaliyyətinin qarşısının alınması suverenliyin qorunmasının əsas tərkib hissəsidir. Dövlətin təhlükəsizlik siyasətinə uyğun olaraq, qanunsuz xarici maliyyələşmə halları aşkarlandıqda ciddi nəzarət tədbirləri bundan sonra da davam etdiriləcək. Düşünürəm ki, dövlətin həyata keçirdiyi tədbirlər ölkəmizin suverenliyini qorumağa və xarici təsirlərin qarşısını almağa yönəlib”.