Son məlumatlara görə, Azərbaycanda özəl pensiya sisteminin 2026-cı ilin əvvəlindən fəaliyyətə başlayacağı gözlənilir. Hazırda isə pensiya kapitalından istifadə yaşı əsas müzakirə obyektidir. Bu istiqamətdə fərqli fikirlər var. Kimisi 50-55 yaşda ödənişlərə əlçatanlığı təklif edir, kimisi isə daha erkən yaş dövrünün məqbul olduğunu deyir.

Özəl fondlarla bağlı dünya təcrübəsi necədir? Əslində hansı yaşdan etibarən pensiya kapitalımızdan istifadə etməliyik?

Globalinfo.az-a danışan iqtisadçı Xalid Kərimli deyib ki, özəl pensiya fondları barədə müxtəlif praktikalar mövcuddur:

“Məsələn, Böyük Britaniyada 55, ABŞ-da 59,5, Avropa İttifaqında (Aİ) 60-65 yaş arasında bu hüquq yaranır. Azərbaycanda ümumiyyətlə, pensiyaya çıxma yaşı həddən artıq yüksəkdir. Kişilərdə bu rəqəm 65-dir, qadınlarda isə 2027-ci ilə qədər belə olacaq. Yəni ölkəmizdə pensiya yaşının 6 aydan bir artırılması düzgün deyil. Təbii ki, özəl pensiya fondlarında bir qədər yumşalma olmalıdır. Onsuz da icbari pensiya sistemi sərtdir. Orta yaş müddətini 74 götürsək, vətəndaşlar cəmi doqquz il ortalama pensiya almaq hüququna malikdirlər”.

İqtisadçı bildirib ki, hazırkı pensiya yaşı Avropa ilə eyniləşdirilsə də, Azərbaycanda gözlənilən ömür müddəti onlarla müqayisədə 8-9 il azdır:

“Bu, əlbəttə, texniki səhv deyil. Lakin özəl pensiya fondlarında yaş həddi daha erkən olmalıdır. Fikrimcə, özəl pensiya fonduna giriş hüququ üçün 55 yaş kifayət qədər yaxşıdır. Ən azından vətəndaş yığdığı pullardan ortalama 20 il istifadə edə bilsin. Həm də nəzərə almalıyıq ki, özəl pensiya fonduna vəsaiti özümüz toplayırıq. Hər ölkə pensiya siyasətini özünə uyğun dizayn edir. Yəni vahid qayda yoxdur”.