Son illərdə sağlam qidalanma və “superfood” anlayışı populyarlaşdıqca, çia və kətan toxumu da xüsusi diqqət çəkməyə başlayıb. Bu iki toxum qida dəyəri baxımından olduqca zəngindir və bir çox sağlamlıq faydası ilə tanınır. 

Ancaq onların düzgün istifadəsi və bəzi qruplar üçün məhdudiyyətləri də mövcuddur. Bəs, çia və kətan toxumunun faydaları nələrdir və onları istifadə edərkən nələrə diqqət etmək lazımdır?

RegionXəbərləricom.az bu mövzunu araşdırıb:

Çia və kətan toxumu ürək-damar sağlamlığı üçün vacib olan omega-3 yağ turşuları ilə zəngindir. Bu maddələr ürək xəstəlikləri riskini azaltmağa və damarların sağlamlığını qorumağa kömək edir. Həmçinin, hər iki toxum lif baxımından da yüksəkdir ki, bu da bağırsaq fəaliyyətini yaxşılaşdırır, həzmi sürətləndirir və uzun müddət toxluq hissi yaradır. Zülal və antioksidantlarla zəngin olan bu toxumlar orqanizmi sərbəst radikallardan qoruyaraq immun sistemini gücləndirir. 

Bundan əlavə, çia və kətan toxumu qan şəkərini tənzimləməkdə də əhəmiyyətlidir. Xüsusilə şəkərli diabet xəstələri üçün faydalıdır, çünki qanda şəkərin sürətlə yüksəlməsinin qarşısını alır və qlisemik nəzarəti təmin edir. 

Bu toxumların düzgün istehlak qaydalarına gəldikdə isə, çia toxumunu bir qaşıq miqdarında suya, südə və ya qatığa əlavə edib 10-15 dəqiqə gözlədikdən sonra qəbul etmək məsləhətdir. Smoothie, salat və desertlərə əlavə etmək də geniş yayılmışdır. Kətan toxumunu isə üyüdülmüş halda qəbul etmək daha faydalıdır, çünki bütöv şəkildə istehlak edildikdə bədən onu tam həzm edə bilmir. Gün ərzində bir çay qaşığı üyüdülmüş kətan toxumunu qatığa, sıyığa və ya salata əlavə edərək istifadə etmək tövsiyə olunur. 

Lakin çia və kətan toxumunun hər kəs üçün uyğun olmadığını da qeyd etmək lazımdır. Hamilə qadınlar və süd verən anaların bu toxumları qəbul etməzdən əvvəl həkimlə məsləhətləşməsi tövsiyə olunur, çünki hormon balansına təsir göstərə bilər. Aşağı təzyiqdən əziyyət çəkənlər çia toxumundan uzaq durmalıdır, çünki bu toxum qan təzyiqini aşağı sala bilər. Eyni zamanda, qan durulaşdırıcı dərman qəbul edən şəxslər də ehtiyatlı olmalıdır, çünki kətan toxumu qanı durulaşdırıcı təsir göstərə bilər. Nadir hallarda da olsa, bəzi insanlarda bu toxumlara qarşı allergik reaksiyalar yarana bilər. 

Qeyd edək ki,  çia və kətan toxumu sağlam həyat tərzi üçün qiymətli qida əlavələridir, amma düzgün dozada və sağlamlıq vəziyyəti nəzərə alınaraq istifadə edilməlidir. Sağlam qidalanmaya əlavə etmədən öncə mütəxəssis məsləhəti almaq vacibdir.