"Beynəlxalq Bank və Kapital Bank aşkar şəkildə sistem əhəmiyyətli bank statusundan sui-istifadə edərək dollar əmanətləri üzrə müştərilərə yüksək faizlər təklif edirlər..." "DİA-AZ" xəbər verir ki, bunu öz etiraz dolu açıqlamasında tanınmış hüquqşünas Əkrəm Həsənov bildirib.

"Son dövrdə bir sıra banklarımız dollar əmanətləri üzrə faiz dərəcələrini artırıblar..." deyə fikrini davam etdirən hüquqşünas daha sonra bunları əlavə edib: "Səbəb bəllidir: devalvasiya gözləntisi (qorxusu) olanlar (əsaslı olub-olmaması başqa məsələdir) manatda əmanət yerləşdirməkdən çəkinir. Dollar əmanətləri üzrə faiz dərəcəsi isə son illər ərzində çox aşağı idi – 1-2%. Xatırladıram ki, xarici valyutada qorunan (sığortalanan) əmanət faiz dərəcəsi 2,5%-dir: yəni bu dərəcədən yuxarı yerləşdirilən əmanətin sığortası yoxdur və bank ləğv olunduğu halda pul batacaq (məlum olduğu kimi, müflis banklarda olan-qalan vəsaitin başına da Əmanətlərin Sığortalanması Fondu daş salır, buna görə sığortasız əmanətçilərə heç nə çatmır/və ya qəpik-quruş çatır). Hazırda isə bir neçə bankımız 3-5% dərəcəsi ilə sığortasız dollar əmanəti qəbul edir. Manat əmanəti üzrə qorunan (sığortlanan) faiz dərəcəsi 12% olsa da, devalvasiyadan qorxanların bir qismi sığortasız əmanət qoymağa cürət edir. Yəni onlar sanki deyir: bankların bağlanma ehtimalı devalvasiya ehtimalından daha aşağıdır.

Beynəlxalaq Bank və Kapital Bank isə yaranmış vəziyyətdən sui-istifadə edərək 4%-lə dollar əmanəti qəbul etməyə başlayıblar. Məsələ burasındadır ki, onlar sistem əhəmiyyətli banklardır. Yəni onlar bank sistemimiz üçün o qədər əhəmiyyətlidir ki, dövlət onların bağlanmasına heç vaxt yol verməyəcək. Çünki onlar nəinki kapital və aktivlərinə görə ölkənin iki ən iri bankıdır, həmçinin bir sıra layihələrin (pensiya kartları, məmurların maaş kartları və s.) də icraçısıdırlar. Yadınızdadır, bir neçə il əvvəl Beynəlxalq Bank faktiki müflis idi, amma dövlət milyardlarla vəsait xərcləyərək onun batmasına yol vermədi.

Odur ki, onlar da indi dollar əmanətləri üzrə yüksək faizlər müəyyən edərək faktiki olaraq hüquqdan sui-istifadə edir və digər bankların haqqına girirlər (bunun formal olaraq haqsız rəqabət olub-olmaması Rəqabət Məcəlləsinin axtalığını nəzərə alaraq başqa məsələdir, lakin hüquqdan sui-istifadə aşkardır). Təbii ki, dollar əmanətçiləri üçün bu iki bank daha təhlükəsiz olduğu üçün onlara üstünlük verəcəkləri ehtimalı yüksəkdir. Bu isə sağlam rəqabət prinsiplərinə ziddir..."

QEYD: Cədvəldə yaşıl rənglə sığortasız dollar əmanət faizi təklif edən banklar qeyd olunub. Qırmızı rənglə isə onların haqqına girən iki bank.